Herdenking oorlogsslachtoffers 4 mei 2024

01-05-2024, 08:43

Op 5 mei 1949 werd op de driesprong Dorpsstraat - Barneveldsestraat - Oude Holleweg een eenvoudige bakstenen zuil onthuld ter nagedachtenis aan hen die tussen 1940 en 1945 hun leven hadden gegeven voor de bevrijding van Nederland. Op hardstenen plaquettes ter weerszijden van het bakstenen voetstuk staan hun namen en data gebeiteld:

Gijsbert van de Burgt - oud 47 jaar
Willem Gijsbert van de Fliert - oud 52 jaar
Willem van de Fliert - oud 33 jaar
Jan van den Ham - oud 25 jaar
Cornelis Koetsier - oud 34 jaar
Gerard Lagerweij - oud 45 jaar
Sander Lagerweij - oud 47 jaar

Lange tijd bleef het bij deze zeven namen van telgen uit bekende Renswoudse geslachten, die kort na de oorlog door de nabestaanden als verzetsstrijders waren aangemerkt. Later werden daaraan de namen van andere categorieën slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog toegevoegd, zoals:

De Nederlandse militairen, die op 13 mei 1940 op Renswouds grondgebied zijn gesneuveld;
De omgekomen Britse bemanning van de in de nacht van 22 op 23 juni 1943 bij boerderij De Wetering neergestorte Halifax;
De burgerslachtoffers van een Engels bombardement boven de Dorpsstraat op 21 oktober 1944;
De willekeurige verzetsstrijders, die op 14 nov 1944 bij De Dennen zijn gefusilleerd;
De Arnhemse evacués, die op 16 en 17 december 1944 tezamen met de gebroeders Lagerweij van boerderij De Beek zijn weggevoerd en niet terugkeerden;
De onderduikers, die op 7 maart 1945 tezamen met Willem van de Fliert van boerderij Groot Wagensveld zijn weggevoerd en op 12 maart 1945 te Amsterdam zijn gefusilleerd;
De Britse militairen, die tijdens de bevrijding van Renswoude tussen 23 en 26 april 1945 zijn gesneuveld;
Andere burgerslachtoffers, die door oorlogsgeweld in Renswoude zijn omgekomen.

Het blijkt inmiddels niet mogelijk om alle namen van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te noemen. Nog altijd komen vergeten groepen met voor ons onbekende namen tevoorschijn.
Dat is de reden waarom we bij de komende herdenking de namen die op het monument staan centraal zetten. Daarnaast is er ruimte voor een actieve veteraan uit Renswoude, Luitenant M.S. de Nijs, om enkele woorden te spreken.

Op verschillende locaties in Renswoude zijn in de loop van de tijd afzonderlijke gedenktekens geplaatst, waar op andere data in het jaar oorlogsslachtoffers worden herdacht, zoals:

De gefusilleerden van Groot Wagensveld (12 maart 1945) tezamen met de Britse bevrijders van Renswoude (23-26 april 1945), met een gedenksteen op Barneveldsestraat 36, in 1978 verplaatst naar algemene begraafplaats De Nijhof;
De gefusilleerde verzetsstrijders, afkomstig uit de gevangenis aan het Wolvenplein te Utrecht, met een wit kruis op de Groeperkade bij De Dennen (14 november 1944);
De Britse Halifaxbemanning, die verongelukte bij boerderij De Wetering, met een kei en een plaquette op Kerkstraat 34 ter hoogte van de Munnikenbeek (22/23 juni 1943);
De Britse bevrijders van Renswoude ter plekke van de ‘Slag om Renswoude’, stalen gedenkbord ten zuiden van de Luitenant Rowebrug over de Luntersebeek aan de Barneveldsestraat (23-26 april 1945).
Burgemeester van Renswoude, Petra Doornenbal – van der Vlist